H ζωή είναι δώρο. Σαν ένα σπιτικό ηδύποτο σε ακριβό σκαλιστό ποτηράκι, γεμάτο γεύσεις

Τρίτη 24 Οκτωβρίου 2017

Η Βιομηχανία Προώθησης Συγγραφέων και Βιβλίων



Σήμερα θέλω να μοιραστώ μαζί σας κάποιες από τις σκέψεις μου, που έχουν να κάνουν με την Προώθηση Πωλήσεων στα Βιβλία. Και αναφέρομαι στην Λογοτεχνία κατά βάση στον τομέα της προώθησης συγκεκριμένων συγγραφέων. Είναι κάτι που μου έχει κάνει εξαιρετική εντύπωση και το θεωρώ άξιο κουβέντας.

Γνωρίζουμε όλοι καλά πλέον ότι τα σημεία πώλησης ενός βιβλίου δεν είναι τα παλιά συνοικιακά Βιβλιοπωλεία ή ακόμα παλιότερα για μας τους "ρομαντικούς" κάποιοι πλανόδιοι πωλητές στους οποίους κάναμε τις παραγγελίες μας. 
Παρένθεση: Ο Γράφων, έχει αγοράσει την συντριπτική πλειοψηφία των βιβλίων του από έναν πλανόδιο πωλητή στον οποίο έκανα τις σχετικές μου παραγγελίες και φυσικά πλήρωνα με δόσεις.
Το τοπίο σήμερα έχει αλλάξει παντελώς. Τα σημεία πώλησης των βιβλίων είναι:

  • Μεγάλα Βιβλιοπωλεία στο κέντρο της Πόλης 
  • Κεντρικά Super Markets (Πάντα μου προκαλούσε μια αποστροφή να βλέπω Βιβλίο να κοίτεται ανάμεσα σε όσπρια, ζυμαρικά, σάλτσες και άλλα τρόφιμα αλλά ας όψεται η συγκεντροποίηση των χώρων αγοράς)
  • Μεγάλες Αλυσίδες Πολυ-Καταστημάτων
  • Δικτυακές πωλήσεις


Μπαίνεις λοιπόν σε ένα τέτοιο Υπερ-Κατάστημα. Θέλετε να αναφέρω ονόματα ; άντε ας αναφέρω κάποια από αυτά, που λειτουργούν ως σημεία μαζικής πώλησης βιβλίων:
Public, Σκλαβενίτης, Ιανός, Ελευθερουδάκης κλπ

Προσέξτε τώρα τη δυναμική και την πολιτική προώθησης.
Ο Υποψήφιος αγοραστής, αυτός που μπαίνει χωρίς να έχει αποφασιστικά προ-επιλέξει τον τίτλο που θα αναζητήσει ή ο λεγόμενος δευτερεύων αγοραστής (αυτός δηλαδή που θα αγοράσει ένα κινητό τηλέφωνο αλλά θα ρίξει και μια ματιά στα βιβλία να κάνει μια πρόσθετη αγορά), βρίσκεται αντιμέτωπος μπροστά σε μια ΜΑΖΙΚΗ και ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ συγκεκριμένων εκδοτικών οίκων αλλά συνάμα και συγγραφέων.

Είναι μάλιστα τόσο επιθετική αυτή η πολιτική, που έχει αγκαλιάσει την διαφήμιση, τα ραδιόφωνα, τα ΜΜΕ, όλων των τύπων. Ας γίνω πιο σαφής για να καταλάβετε τι εννοώ:

JO NESBO, CAMILLA LACKBERG: Μην μου πείτε ότι μερικά χρόνια πριν τους γνωρίζατε ; ε ; ψέμματα θα μου πείτε. Μην μου πείτε ότι δεν έχει υστερικά πλημμυρίσει ο τόπος με τα βιβλία τους ; Μην μου πείτε ότι σε ΟΛΑ τα σημεία πώλησης που ανέφερα δεν κατέχουν περίοπτα την ΠΡΩΤΗ ΘΕΣΗ Προβολής ; Είμαι υπερβολικός ;

ΠΡΟΣΟΧΗ: Αυτή μου η αναφορά δεν έχει την παραμικρή διάθεση να αμφισβητήσει στο παραμικρό την ποιότητα των εν λόγω συγγραφέων, εξηγούμαι για να μην παρεξηγηθώ (άλλωστε διαβάζω Lackberg).

Απλά αγγίζει τα όρια της εμπορικής πρόκλησης η βιομηχανική αυτή προώθηση πωλήσεων ορισμένων συγγραφέων. Θα μπορούσα να σας αναφέρω πολλά τέτοια ονόματα. Για παράδειγμα πάρτε τον STEPHEN KING. Έχει γεμίσει ο τόπος με τίτλους της δουλειάς του.


Σε αντιδιαστολή με Έλληνες Συγγραφείς, λογοτέχνες και ποιητές, κλασικούς και νεώτερους, των οποίων τα έργα παραμένουν βαθύτατα καταχωνιασμένα για να ψάξει και να τα αναζητήσει κανείς.
Για παράδειγμα πόσο εύκολο θεωρείτε το έργο σας αν θέλετε να αναζητήσετε ένα έργο του ΚΩΣΤΑ ΒΑΡΝΑΛΗ, του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ. Εναλλακτικά πόσο εύκολο θεωρείτε το έργο σας να αναζητήσετε ένα βιβλίο νεώτερου συγγραφέα μας: του ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΡΗ για παράδειγμα, ή του ΠΕΤΡΟΥ ΜΑΡΚΑΡΗ ή του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΠΡΑΝΟΥ.

Να πω και κάτι άλλο. Πόσο "ταλαιπωρήθηκα" φερ' ειπείν για να βρω το Βιβλίο της "δικής μας" ΜΑΡΙΑΣ ΚΑΝΕΛΛΑΚΗ ή της ΚΙΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ τα ποιήματα. 

Αυτό που θέλω να πω, θεωρώ ότι έχει γίνει απόλυτα αντιληπτό:

Η Προώθηση συγγραφέων και συνάμα έργων τους έχει γίνει μια απόλυτη Βιομηχανία προώθησης πωλήσεων...! Έχουμε κορεστεί να ακούμε τις τελευταίες μέρες για την άφιξη του JO NESBO στην Αθήνα. Εντάξει ρε παιδιά, το πήραμε το μήνυμα. Δεν έρχεται και η ....Αγκάθα Κρίστι.....! ήμαρτον....!
Γιατί τέτοια δυναμική σε κάποιους συγγραφείς και θάψιμο σε κάποιους άλλους ;

Κλείνω λοιπόν εδώ τον προβληματισμό μου. Και επειδή θεωρώ ότι στους αναγνώστες μου υπάρχουν άνθρωποι που έχουν άμεση σχέση με το αντικείμενο, θα ήθελα ειλικρινά να έχω την άποψη αλλά και την εμπειρία τους.



Τρίτη 17 Οκτωβρίου 2017

Έντγκαρ Άλαν Πόε: Το τραγικό Γυναικείο Κουαρτέτο


Ένγκαρ Άλαν Πόε

Ο Θρυλικός συγγραφέας του παράξενου και του τρομακτικού.
Μία από τις πλέον λυρικές και ιδιαίτερα ρομαντικές πένες της Παγκόσμιας Λογοτεχνίας.

"Για μένα η Ποίηση δεν ήταν ένας σκοπός, αλλά ένα πάθος. Και τα πάθη θα έπρεπε να 'ναι σεβαστα"

Τόνιζε ο ίδιος σε κάποια από τις ποιητικές του εκδόσεις.
Ένας λυρικός ποιητής που έντυσε αυτό το πάθος, στο οποίο έδωσε στον Ερωτα περίοπτη θέση, με αρρωστημένες καταστάσεις, με υπερφυσικές δραπετεύσεις, με την νοσηρή σκιά του Θανάτου πάντα να "χαϊδεύει" ανατριχιαστικά όλες του τις μορφές.

Μια δική του ποίηση βουτηγμένη στο πάθος της αυτοκαταστροφής. 
Λάτρεψε τη Γυναίκα όσο λίγοι. Την ύμνησε επίσης όσο λίγοι. Ξεχώρισε με τις αναφορές του στον έρωτα, στην αγάπη, στην ευαισθησία.
Ομως πάντα οι Γυναίκες που αγάπησε, οι γυναίκες των συγγραμάτων του, των διηγημάτων και έργων του, είχαν όλες μια ίδια λες μοιραία πορεία.
Την πορεία στο θάνατο, στο χωρισμό αλλά και στο ξαναζωντάνεμά τους με ένα τρόπο που πολλές φορές ανατριχιάζει, συγκλονίζει και συγκινεί.


Δεν έχω σκοπό σε τούτο το σύγγραμα να μιλήσω αναλυτικά για τον μεγάλο αλλά και λατρεμένο προσωπικά δραματουργό.
Όχι...! έχουν άλλωστε ειπωθεί τόσα πολλά για αυτόν, που μια ακόμα αναφορά θα ήταν ίσως περιττή.
Εκείνο που θέλω είναι να κάνω αναφορά σε τέσσερις καθοριστικές λατρεμένες ΓΥΝΑΙΚΕΣ των διηγημάτων του.
Σε ένα μοιράιο ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΚΟΥΑΡΤΕΤΟ, που ο Πόε απέδωσε με τρόπο τόσο συγκινητικό, τόσο τραγικό και συνάμα τόσο γκρίζο που χρειάζεται μεγάλος κόπος αφενός για να μπεις στον ψυχισμό του την ώρα που γράφει όσο και να βυθιστείς στα μαύρα κελάρια της σκέψης του για να αφουγκραστείς τον πόνο του.

Το Τραγικό Γυναικείο Κουαρτέτο του Πόε

ΒΕΡΕΝΙΚΗ



Ξαδέλφη του στο ανάλογο διήγημά του. Εκείνος ως ασθενικός Αιγαίας. Εκείνη πεταχτή, όμορφη, χαριτωμένη, γεμάτη ζωή.
Ένας ύμνος για εκείνην, την ομορφιά της, τη ζωή της.
Αλλά και το συναπάντημά της με την θανατερή αρρώστια.
Μια Βερενίκη που έφτανε μαζί της στα δεσμά του γάμου. Ενός γάμου με μια αβυσαλλαία παραμόρφωση στο στόμα της, στα δόντια της. Τα κατάλευκα διαμαντένια δόντια της Βερενίκης που στοίχειωσαν τον νεαρό σύζυγό της. Που έγιναν για κείνον ένα βασανιστικό φάντασμα.
Μια Βερενίκη που δεν είχε άλλον προορισμό παρά τον θάνατο, που στην αγκαλιά του κούρνιασε.
Όμως αυτό που στοίχειωσε τον νεαρό της άντρα δεν έπαψε ποτέ να μην το βασανίζει σαν μια εφιαλτική παρουσία που χτύπησε ξανά μιαν άγρια νύχτα από αυτές που στις περιγραφές του Πόε είναι πραγματικά μοναδικές για τα σκοτάδια τους.

ΕΛΕΟΝΩΡΑ


Η Δεύτερη λατρεία του συγγραφέα Πόε. Μια οπτασία που έμοιαζε με Σεραφείμ στην ομορφιά. Ένα κοριτσόπουλο άδολο και απονήρευτο όσο και αθώο. Μια ζωή μέσα στα λουλούδια και στη φύση.
Μια γυναίκα που την αγάπησε και τη λάτρεψε με πάθος.
Και όπως όλες έτσι και η Ελενοώρα δεν μπορούσε να μην την αγγίξει το δάχτυλο του θανάτου.
Και την έκανε δική του στην Κοιλάδα της Πολύχρωμης χλόης με όρκους παντοτινούς και μεγάλους πως δεν θα την πρόδινε ποτέ. Και έδεσε τον όρκο του με κατάρα βαριά για να τον βαραίνει.

Όμως οι ματαιότητες του κόσμου, η κλαγγή των όπλων, οι γυναίκες που αχτινοβολούσαν, οι λαμπερές αυλές τύλιξαν στην μακρινή λήθη την αγαπημένη Ελεονώρα.
Και στη θέση της μια άλλη Γυναίκα, όμορφη, εκφραστική.
Η Κατάρα, όμως η κατάρα, ήταν εκεί την κρίσιμη και τη μεγάλη ώρα. Όμως η Ελεονώρα, η δύναμη της αγάπης, γίνεται ολοζώντανη παρουσία για να λύσει και να ξορκίσει τη δύναμη της κατάρας και των όρκων και να δώσει συνέχεια στη ζωή.

ΛΙΓΕΙΑ


Η Τρίτη του μεγάλη Γυναικεία παρουσία στις δημιουργίες του μεγάλου δραματουργού.
Η Αρχόντισσα Λιγεία. Μια Λαίδη. Μια Θεά.
Σύντροφος και μνηστή στο διήγημά του. Αλλα με άγνωστες μυστηριακές καταβολές για το παρελθόν της.
Όμορφη, ψηλή, κάτισχνη τον τελευταίο της καιρό. Ασσύληπτα ανάλαφρο βρήμα. Ερχόταν και έφευγε σαν ίσκιος...! Μια γλυκιά φωνή, ένα αλαβάστρινο χέρι στον ώμο του.
Οι περιγραφές της Αρχόντισσας Λιγείας από τον Πόε αγγίζουν τα όρια ενός λυρικού έπους. Δεν συναντά κανείς συγγραφικά τέτοιες περιγραφές. Δεν βρίσκεις τέτοια ένταση και συναισθηματικό ρομαντισμό στις εικόνες που σχηματίζονται μπροστά σου για εκείνην.
Τα Μάτια της...! ναι αυτά...! το πάθος του για αυτά...!
Και ένας αστείρευτος ποταμός γνώσης από εκείνη τη Γυναίκα

Όμως και η Λιγεία ζύγωσε και αντάμωσε την περπατησιά του Θανάτου. Αυτή την τραγική Μοίρα που δένει όλες τις Γυναίκες που εμπνεύστηκε και έγραψε ο Πόε.
Πέθαινε. Και ο αγώνας της απέναντι στο Θάνατο έπαιρνε διάσταση λυρικού τραγουδιού.
Ενός τραγουδιού που γίνηκε ποίημα από τον αγαπημένο της ύστατη σπονδή στις τελευταίες της στιγμές.
Έφυγε..... για πάντα.... 
και στη θέση της μετά από καιρό μια άλλη, η ΡΟΒΕΝΑ, μια άλλη πριγκήπισσα, μια άλλη Λαίδη στη θέση της παλιάς, στη θέση Εκείνης...
Ώρες ατέλειωτου πάθους, ηδονών, αγάπης αλλά και ω.....η μόνιμη επωδός.
Το όπιο, η καταστροφή ο Θάνατος. Η Ροβένα ήταν νεκρή, εκεί μπροστά του.
Μα.....

"Και τώρα άνοιξαν σιγά σιγά τα μάτια της μορφής της. Α....! έβαλα μια φωνή, πως μπορώ πια... πως μπορώ πια να λαθεύομαι, είναι τα μεγάλα, τα μαύρα, τα γεμάτα πάθος μάτια, της χαμένης μου αγάπης, της Λαίδης, της Αρχόντισσας Λιγείας"


ΜΟΡΕΛΛΑ

Η Μορέλλα, με τη βαθιά μόρφωση και τη διανοητική της δύναμη. Η Γυναίκα που κλείνει αυτό το τραγικό κουαρτέτο του Πόε στις εμπνεύσεις του.

 Οι ατέλειωτες φιλοσοφικές αναζητήσεις με την μελαγχολική Μορέλλα. Για τα πάντα. Για το ον, το Θεό, για το ενσυνείδητο, το ασυνείδητο.
Η Μελωδική της φωνή. Η Αχνή και ασθενική της παρουσία. Ο Ασθενικός τόνος ομιλίας της, η λάμψη των μελαγχολικών ματιών της. Μια γυναίκα που έφθινε μέρα τη μέρα.
Η Μεγάλη μέρα που τον κάλεσε κοντά της
-"Πεθαίνω κι όμως θα ζήσω"
-"Μορέλλα...!"
-"Ποτέ δεν είχαν ξημερώσει οι μέρες που θα μπορούσες να με είχες αγαπήσει. Όμως αυτή που απεχθανόσουν στη ζωή, στο θάνατο θα τη λατρέψεις"
-"Μορέλλα...!"

Με τη φυγή της, ήρθε και το παιδί της. Μια Κόρη. Με το πνεύμα και την ανάπτυξη εκείνης. Που την αγάπησε και τη λάτρεψε όπως εκείνη.
Μια Κόρη που όσο κυλούσαν τα χρόνια, το αγνό, το γλυκό και γεμάτο νόημα πρόσωπό της και η σωματική της διάπλαση γινόταν ολόιδια η Μητέρα της...! Δέκα ολάκερα χρόνια χωρίς όνομα η καινούργια Κορη. Μια κόρη που ήξερε τόσα μα τόσα λίγα για τη Μορέλλα τη μητέρα της.
Μα έπρεπε στην νέα Γυναίκα που μεγάλωνε εμπρός μου, στην κόρη μου να δώσω ένα όνομα.
Πως ; ποιο όνομα ; και ποια δύναμη ωθεί άραγε τον συγγραφέα Πόε να δώσει με τρόπο τραγικό και απερίγραπτο το όνομα "ΜΟΡΕΛΛΑ" στο παιδί τους ;

"Πέθανε. Και με τα ίδια μου τα χέρια την έφερα στον τάφο. Και το γέλιο μου αντήχησε μακρόσυρτο και πικρό, όταν δεν βρήκα κανένα ίχνος της πρώτης, στην κρύπτη όπου απόθεσα τη δεύτερη Μορέλλα..."



Αυτό είναι το τραγικό Κουαρτέτο των Γυναικών που βγαίνουν από τις
"Αλλόκοτες Ιστορίες" του μεγάλου δραματουργού.

Τέσσερις τραγικές Γυναικέιες μορφές, δεμένες όλες μοιραία με το άρμα του θανάτου, με τις στράτες του παράξενου και του τρομακτικού.
Δεμένες με απίστευτα συναισθήματα, με περιγραφές που φέρνουν στο φως το αστείρευτο εσωτερικό πάθος.


Ένας δημιουργός που τρέχει με ιλλιγγιώδη ταχύτητα στον θάνατο και στην καταστροφή με μοναδικό του σύντροφο τον φόβο του θανάτου. Τι παράξενο...
Μια σκιά ανθρώπου σε έναν κόσμο ανύπαρκτο, φανταστικό, φαντασμαγορικό και εφιαλτικό μαζί.
Εκεί που η Αγάπη και τα συναισθήματα αποκτούν μια εντελώς άλλη διάσταση, περιγραφή, δύναμη και όψη.


Παρασκευή 6 Οκτωβρίου 2017

Το γκριζογάλανο κάλεσμά τους


Το βλέμμα απλώνεται πέρα μακριά,
ως εκεί που θα σμίξουν οι ορίζοντες.
Ως εκεί που θα απλωθούν οι σκέψεις.

Τα χρώματα άλλαξαν,
το κόκκινο με το γαλάζιο ταξίδεψαν πέρα μακριά.
Το γκρίζο, το γαλάζιο και το μαύρο φόρεσαν τα γιορτινά τους.


Ήρθε η ώρα για το δικό τους χορό.
Σε ένα παιχνίδι αντιθέσεων,
σε μια αγκαλιά διαφορετική.

Η Ανάσα σου γεμίζει από τον άνεμο της βροχής.
Μιας βροχής που την νιώθεις πέρα μακριά εκεί στο βάθος,
να απλώνει τα χέρια της να σε φτάσει να σε τραβήξει κοντά της.

Ο Θόλος του ουρανού κάνει σχήματα με έντονες αντιθέσεις,
μαύρο, γαλάζιο, λευκό, γκρίζο.
Ένας χορός αλλόκοτος.


Σαν μαυρίζει ο ουρανός,
η θάλασσα ακολουθεί τον ψυχισμό του.
Το δικό του μαύρο απλώνεται στη δική της αγκαλιά για να ταιριάξει και αυτή στη ψυχή του.

Αυτό το μαύρο μπολιάζεται με το γαλάζιο και δίνει τη δική της απάντηση,
στέλνει τη δική της απόκριση στο ερωτικό του κάλεσμα.
Ένα κάλεσμα γεμάτο αντάριασμα κι οχλαγωγή.


Πόσο θέλω σε τέτοιες στιγμές να αφεθώ στην αγκαλιά της,
πόσο αποζητάω το χρώμα της,
πόσο αναριγώ στο κάλεσμά της.

Δες τη γαλήνη της, δες πόσο δένει αυτή η αντίθεση,
αυτό το μαύρο που κρύβει οργή στον ουρανό
μ αυτό το βαθύ γαλάζιο της απόλυτης ηρεμίας στη δική της αγκαλιά.

Κι αυτός ο μικρός κυματισμός στην όψη της,
Ω πόση ανατριχίλα μπορεί να κρύβει
πόσο άγνωστο κι αναπάντεχο φυλάει η σιωπή της


Εκείνος ψηλά της ανταριάζει, βαραίνει, απειλεί.
Κι αυτή ατάραχη, σίγουρη καρτερεί την οργή του, το ξέσπασμά του,
Είναι το δικό της νάζι στις προσταγές του


Σαν το θελήσει να αφεθεί στο κάλεσμά του θα το νιώσεις
θα το καταλάβεις, θα το δεις.
Θα αρπάξεις στον άνεμο την ατίθαση οργή της.

Είναι ράθυμη, αφέντρα, δεν σηκώνει χαλινάρι σε προσταγές.
Δείχνει τη δύναμη της μαγική σαν φόβητρο
Ξέρει να παίζει με το φόβο, κατέχει καλά την τέχνη του δέους.


Αυτές οι στιγμές που ουρανός και θάλασσα θα αγκαλιάσουν το μαύρο
είναι οι πιο δυνατές και εκφραστικές στιγμές τους.
Είναι οι δικές τους ώρες που σε καλούν κοντά τους.

Βλέπεις τη δύναμη του σκοταδιού,
τις αποχρώσεις του γκριζογάλαζου στα πόδια σου
την πρώτη φιλική αντάρα του ανέμου στην ανάσα σου.

Τα χάδια τους είναι ξεχωριστά, είναι διαφορετικά.
Δεν είναι για να σε κοιμίσουν, δεν είναι για να σε νανουρίσουν,
στέκονται ανάμεσά σου για να σε συνεπάρουν στο ταξίδι τους.

Είναι μοναδικό....
να το ζεις....!